Astroloji Tarihi

[💙DiLara]

M.S. 17. yüzyıla kadar astronomi ve astroloji terimleri genellikle birbirinin yerin
kullanılan terimlerdi. Astronomi daha matematiksel, astroloji ise daha felsefiydi. Ama genellikle birini uy gulayan diğerini de uyguluyordu. Dolayısıyla astronomi ve astroloji tarihi içiçe geçmişti .
İnsanların yaşamlarını planlayabilmeleri için gökyüzünün ve or adaki hareketleriı
incelenmesi zorunluydu. Dolunayın, ekinoksların (gündönümlerinin), solistlerin , sellerin, kuraklıkların ne zaman olacağını bilirlerse göçlerini ona göre ayarlayabilirler, yaşamlarını düzenleyebilirlerdi. Gökyüzündeki doğal döngülerle temasımızı kestiğimiz
günümüzde bile hayatımızı (takvimimizi ve saatimizi) Güneş 'in, Ay'ın ve Dünya'nın
ritmine göre ayarladığımızı unutmamak gerekir.
Tarımdan önceki dönemlerde M.Ö. 1 5 .000 hayvan kemiklerine ay fazları kazınmış, M.Ö. l 0.000-5 .000 yılları arasında tarımın gelişmesiyle bu faaliyet arcmıştır. Ay'a
ait ilk gözlemler Paleolitik ve Mezolitik çağ Avrupasına kadar uzanır. Buna örnek olarak Megalitik bir site olan i.inli.i Sronehenge'i verebiliriz. M.Ö.2000 civarında tarımsal
yılın zamanlaması için gezegenlerin Güneş'le aynı zamanda doğmaları kullanılmıştır.
Ancak astrolojinin tarihi, hayatı düzenlemek için gökyüzünün i ncelenmesinin tarihinin yanısıra, dinsel tarihle de içiçe geçmiştir. Güneş'in, Ay'ın harekerleri (ekinokslar, tutulmalar v.b.) dinsel ritüeller için de kullanılmıştır. Ayrıca Güneş 'in günlük hareketi doğuşu ve barışı, doğumu ve ölümü, karanlığı ve aydınlığı anlatmak için de kullanılmıştır. Gi.ini.imi.izde de bu sembolik öyküleri psikolojik öli.imler ve yeniden doğumlar için kullanıyoruz.
Astroloj iye dair bilinen ilk yazılı döküman M.Ö. 17. yüzyıla aittir. Söz konusu dödeki.iman Babil Kralı Ammisaduqa (M.Ö. 1646- 1626) zamanında yazılmış olan Veniis
rableridir. Söz konusu tablette hem kehanerler hem de gözlemler yer almaktadır.
Örnek olarak aşağıdaki metni okuyabilirsiniz:



Venüs tableti Enuma Anu Enli! (Anu göğiin tanrısı, Enli! ise yeryüzünün tanrısı
anlamındadır. Dolayısıyla "Enuma Anu Enli!" yeryüzii ve gökyüzü tanrılarının kitabıdır) adıyla bilinen kehanet tabletleri dizisinin bir bölümüdür. Enuma Anu Enli!
M.Ö. 1 600-1 000 yılları arasındaki kehanetlerin biraraya toplanmış halidir ve Asur Kralı Asurbanipal'in (M.Ö.663-626) ki.itiiphanesinde muhafaza edilmiştir. O dönemdeki astrolojinin gelişimine tanıklık eden bu tabletlerde gezegenlerin doğuşları ve batışları
kullanılmıştır ve tamamen dünyasal olaylara dair, yani ülkenin bütününü ve (o yörenin
insanlarını temsilen) kralı ilgilendiren öngörülerde bulunulmuştur. M.Ö. 1 360 yılından önce Enuma Anu Enli!' in izleri Türkiye'nin doğusunda da görülmüştür. Asurbanipal'in küti.iphanesinde ilk yıldız kataloğu da (Mu! Apin M.Ö.687) bulunulmuştur. Bu
da gökyüzünün haritasının çıkartılması yolundaki ilk çabaları göstermektedir.
M.Ö.5 38'de Persler Babil'e yerleştikten sonra astroloji de büyük gelişmeler olmuşcur. M.Ö.432 civarında takımyıldızlar yerine zodyak burçları kullanılmaya başlanmış,
M.Ö.409 yılında ilk kişisel horoskop çıkartılmıştır. M.Ö.33 1 'de Büyük İskender Mezopotamya'yı fethettikten sonra Yunan ve Mezopotamya kültürü birbirine karışmış,
hangi gelişimin hangi kültüre aic olduğunu ayrıştırmak zorlaşmıştır. Pythagoras Babil'de eğitim görmüş ve muhtemelen bunu diğerleri izlemişcir. Bilinen i lk gezegen
gökgi.inlüğü (ephemeris) M.Ö. 308, ilk zodyak derecelerinin kullanılması M.Ö.263,
Yükselen burcun yer aldığı ilk horoskop M.Ö.4 yılına aittir.
Astroloji ilk dönemlerde daha ziyade kehanetten sorumlu rahipler tarafından kra-
la tavsiyelerde bulunmak amacıyla kullanılıyordu. Milattan hemen once Helen kültürünün yayılması sayesinde halk arasına yayıldı. Artık sadece rahipler değil, filozoflar ve
akademisyenler de ilgilenen herkes için doğum haritası yorumlar hale geldi.