El-Cebbar Celle Celalühu

[havashavas]

=>>Emir ve yasaklarını,hüküm ve kararlarını kullarına yaptırmaya gücü yeten,azgın ve zalimleri kahredici,dertlere derman olan,yaraları sarıp onaran,yarattıklarının hallerini düzelten.


O yapılmasına karar verdiği seyi,dilediğinde zorla yaptırır,düzeltirme onarir.Ancak bundan,Cebriyye'nin dediği gibi kullara hic irade vermez,her emrini zorla yürütür,insanlarda ihtiyâri fiiller yoktur manasınıda anlamamak gerekir.

Çünkü kanun yapma ile ilgili emirlerin kulların cüz'i iradesiyle şartlı kılınmış olduğu da ;
Bismillahirrahmanirrahim:Eğer siz Allah'a (O'nun dinine) yardım ederseniz (Allah'da) size yardım eder.{Muhammed,47/7} gibi birçok nass ile tesbit edilmiştir.Ancak bundan şu mânâ anlaşılmalıdır ki,Allah Teâlâ Celle Celalühu bir çok fiilede insana irade vermiş ve her tür yaratmış olmakla beraber bütün isteklerini yerine getirmeye mecbur değildir.Dilerse dilediği anda iradelerini yok eder.Nitekim bir hadiste Allah Teâlâ kaza ve kaderini yerine getirmeyi istediği vakit,akıl sahiplerinin akıllarını gideriverir ki,kaza ve kaderi onlarda yeeine gelsin.Emri yerine gelince de akıllarını onlara geri verir.Böylecede pişmanlık başlar, buyurulmuştur.Dilerse onların akıl ve iradelerini yok etmekle beraber isteklerinin aksine kendi hüküm ve iradesini zorla üzerlerinde icra eder.

Halkın eksikliklerini tamamlayan,ihtiyaçlarını karşılayan,işlerini düzelten ve bunları yapmakta çok güçlü olandır.Allah Teâlâ dertlere derman veren,kırılanları onaran,yoksulları zengin eden,perişanlıklari yoluna koyup düzelten en yüce zâttır.

Allah'tan korkmayan,emirlerine karşi gelen asiler hiç bir zaman cezaya çarptırılmak istemezler.Ama zamanı gelince Allah'ın taktir edeceği cezayı çekmeye mecbur olurlar.Hâsılı Allah Teâlâ'nın mutlak iradesi altında mağlup ve mecbur opmayacak hiçbir şey tasavvur olunamaz.Bu husus;
Bismillahirrahmanirrahim:Oysa göklerde ve yerde olanların hepsi,ister istemez,O'na teslim olmuştur ve O'na döndürülüp götürüleceklerdir.(Al-i Imrân 3/83) âyetinde ifade edilmiştir.

Cebbâr isminde bu iki mânâdan başka iki farklı anlamın daha olduğu beyan edilmiştir.Ibnü'l-Enbarî der ki;Allah'ın sifatlarından olan Cebbâr, kendisine erişilmez,el uzatılmaz demektir.Nitekim el yetişmeyen hurma ağacınada denilir.Ibni Abbas'dan yapılan bir rivayettede El-Cebbâr,Melik-i azim yani çok büyük,azametli padişah mânâsına gelmektedir.Vahidi de der ki:Bu zikredilen mânâlar,Allah Teâlâ'nın Cebbâr sıfatı hakkındadır.Halkın sıfatı olarak kullanılan Cebbâr'ın daha başka anlamlarıda vardır.Bunlar şöyle sıralana bilir;

Bismillahirrahmanirrahim:Musallat (zorlayıcı-sataşan) demektir.Sen onların üstünde bir zorlayıcı değilsin.{Kâf 50/45} âyetindeki Cebbâr,bu anlamdadir.

İri cisimli mânâsındadır,Orada iri cisimli (İnsanlardan oluşan) bir kavim vardır.{Mâide 5/22} âyatinde de ,bu anlamdadır.

Allah'a ibadet etmeyen,baş kaldıran mânâsına gelmektedir.Bu anlamda;Beni baş kaldıran bir zorba yapmadı.{Meryem 19/23} âyetinde vardır.Çok insan katleden yani kattâl anlamınıda ifade etmektedir.Nitekim Yakaladığınız vakit,çok katleden zorbalar gibi yakalıyorsunuz.{Şuarâ 26/130} âyeti ile Sen yer yüzünde katil bir zorba olmak istiyorsun{Kasas 28/19} âyetinde de bu mânâ söz konusudur.


El-Cebbâr esmasının ebced değeri 206 dır.


Alıntı