Dünya ne mutlaka övülmüş bir yerdir, ne de mutlak olarak çirkin bir yerdir

[a1905s]

Dünya: Geçici ve yokolucu diyardır. Her canlı orada bir miktar yaşar ve sonra Allah’ın hikmet ve kanûnuna uyarak göçeder.

Cenâb-ı Hak kullarını burada imtihan eder. Bu sebepten burada güzel çirkin, hayır şer, fayda ve zarar ve bunlara kıyasla her şey vardır. Ayrıca Allah Teâlâ’nın rızâsının ne tarafta olduğu Peygamber ve kitapla belli olmaktadır. Dileyen iyi işler peşinde gider, Allah’ın emirlerine uyar ve nefsini ıslâh tarafına giderek mükâfâta nâil olur. Dileyen çirkin işler peşinde giderek hakettiği cezâyı bulur.

Demek ki, dünya ne mutlaka övülmüş bir yerdir. Ne de mutlak olarak çirkin bir yerdir. İyiliği, övülmüşlüğü ve çirkinliği ancak insanların hâl ve hareketlerine göre mûteber olur.

Bu dünyada şimdiye kadar gelip geçenlerden birçokları iyi îtikât, sabır, sebat ve Allah’ın emirlerine boyun eğmek sayesinde yüksek derecelere ulaşmışlar. Niceleri de mal, mülk ve gösterişine aldanıp pişmanlık derecesine girmişlerdir. Biz de bu noktaları düşünüp, gitmezden ve amel defterimi önümüze gelmezden önce hesabımızı görmeli ve kötülük dolu sayfalarımızı silip en üst sınıftan olmanın kolayına bakmalıyız.

Dünya içindekiler geçici olduğu gibi bir gün kendisi de yok olacaktır. Bu mânâda dünya emânet bir eşyadan farksızdır insan için.

Zerre kadar akıl ve dirâyeti olan ona sevgi beslemez. Çünkü ona sevgi besleyenin kalbinde Allah sevgisi durmaz. Cenâb-ı Hakk’ın şu hadîs-i kutsî (Mânâsı Allah’tan sözleri Peygamberimizden olan hadîsler) si bu fikrimizi kuvvetlendirmektedir: “Ey Âdemoğlu! Benim sevgimi istersen kalbinden dünya sevgisini çıkart! Zîrâ ben, benim sevgimle dünya sevgisini ebediyen bir kalpta toplamadım. İki zıt bir araya gelemez. Tıpkı su ile ateşin bir kapta ebediyen birleşemeyeceği gibi.” Hayatı, bir bostan ve bahçenin güllerinin solmasındaki çabukluk gibi süratle geçici olan bu cihânın hâli “Bu dünya hayatı bir eğlenceden, bir oyundan başka (Şey) değildir.” (Ankebût, 64) âyet-i kerimesinin işâret buyurduğu mânâya göre çocukların oyuncak bahçesine benzer. Çocuklar bir araya toplanıp, aşağı yukarı biraz müddet oynayıp ellerine geçen yaldızlı billûr parçalarını birbirlerine övünerek gösterirler ve kaybettikleri zaman en büyük bir kayıp gibi ağlarlar, nihâyet hepsi yorgun düşerek ayrılırlar.

Bizimde beş günlük hayat için uğraşıp yoruluşta, mal ve gücümüzle övünüp, kaybolması hâlinde ağlayışta onlardan bir farkımız yoktur.

Bu ifâdelerimizden mal ve serveti kötülemekte olduğumuz sanılmasın! Bizim anlatmaya çalıştığımız husus hırs ve tamâh ile dünyanın gösterişine kapılıp Hakk’ı unutup yollara sapmaktır. Yoksa hırs olmaksızın ve eğri yollara dalıp gitmeksizin servet sahibi olmanın, zengin olmanın hiçbir zararı yoktur.

Azîzim! Biz hadîs-i şerîfin işâretine göre ne yalnız dünya adamı ne de yalnız âhiret adamıyız. Belki hem dünya hem de âhiret adamıyız. Yani her iki âlem için yaratılmışız.

Âhireti bırakıp da bütün bütün dünyaya tapmak ve Allah’ı unutup da ulaştığı nîmetleri kendi gücünden bilmek ve kullukta tembel davranmak insanlık değildir!