Evden dışarı çıkma korkusu Agorafobiyi nasıl yok edebiliriz?

[Nani]

Agora’nın anlamı Yunan klasik devrinde, halkın toplandığı açık alanlara verilen addır.
İngilizcede Phobia’nın anlamı, bazı hal veya şeylere karşı duyulan hastalık halindeki korkudur. Ancak Agorafobinin sadece üstü açık yerlerde bulunmadan korkma olarak anlaşılması yanlıştır. Mesela kişi üstü kapalı olmasına rağmen, alış veriş merkezleri gibi yerlerde bulunmaktan da korkar.

Agorafobi anksiyete ve anksitenin eşlik ettiği depresyon hastalıkları esnasında şiddetini artırır. Panik atak, anksiyete hastalıklarından sadece birisidir.
Bendeki agorafobi anksiyetif depresyonum süresinde (ortalama 8-10 ay), evden dışarı çıktığım takdirde heyacanlanıp azap çekeceğim korkusudur. Yani devamlı değildir.

Depresyon ve eşliğindeki anksiyeteyi yenmede eve kapanmayıp dışarı çıkmanın faydalı olacağı tavsiye edilmektedir. Kişi bunu öğrendiğinde, dışarı çıkamaması dolayısıyle kendini suçlamağa başlar. Buda depresyon ve anksiyetesini besler, iyileşmesini geciktirir.

Bana göre Agorafobinin nedeni, kişinin evden çıkarsa anksiyetesinin artacağına olan inancını bilmeden bilinç altına bir tehlike olarak öğretmesi, veya kişinin geçmişte bir yerde karşılaştığı tehlikeli bir olayı bilinç altının kendiliğinden öğrenmiş olmasıdır.

Ancak bu tehlikeli olay geçmişte bir defa yaşanmış veya sadece inancımızdan ibarettir. Bilinç altı tehlikeli olayları kolay öğrenirsede kolay unutmaz. O, evden çıkarsak gene tehlike yaratacak yeni bir olayla karşılaşacağımızı zannederek bizi korumaya çalışır. Bu koruma evden dışarı çıkmağa teşebbüs ettiğimizde, tehliken kaçmamız veya mücadele etmememiz için kalp atışımızı ve nefes alış-verişimizi hızlandırırarak bizi heyecanlanmaya sürükler. Heyecanlanıncada bu teşebbüsümüzü erteledikçe erteleriz.

Agorafobimizi yenmek için ona evden dışarı çıkmamızın tehlike olmadığını, dolayısıyle anksiyete yaratmamasını öğretmemiz gerekir. Buda zaman alıcı bir iştir. Fakat anksiyetif ve depressif hastalığımızdan kurtulmak için, zamanımızı harcamağa değer. Panik Atak bir anksiyetif hastalıktır.

Agorofobi, anksiyete ve anksitenin eşlik ettiği depresyon hastalıkları esnasında şiddetini artırdığından, bu hastalıklara karşın doktorlarca verilecek, size uygun gelen antidepressan ve antianksiyete ilaçlarını kullanmak mutlaka yardımcı olacaktır.

Buraya kadar olanlar tamamen agorafobi hakkındaki kendi görüş ve inancımdır. Bundan sonrakiler nette bulduklarımın Türkçeye çevirileridir.

Aşağıdakiler bir agarofobikin sorusuna yanıt gönderen, agorafobilerini kendi çabalarıyle yenmiş kişilerin tavsiyeleridir. Nette araştırdığımda bir çok kişinin agorafobiyi yenmede aynı tavsiyeleri ( bebek adımı metodunu) yazdıklarını gördüm. Burada sadece ikisiyle yetineceğim.

Agarofobiyi yenme tavsiyeleri:

Kişi1: Ne durumda olduğunu gayet iyi anlıyorum. Bende senin gibi, iki yıl önce üç ay süreyle evden dışarı çıkmaktan korkar olmuştum. Emin ol bu korkudan kurtulmanın en iyi yolu, bu korkunla bebek adımlarıyle karşılaşmandır. Evinin önündeki posta kutusuna kadar gitmeyi dene, bunu birkaç kere yaptığında, yavaş yavaş daha uzaklara gitmeğe çalış. Lütfen hatırlaki düşüncelerini sen kontrol etmektesin, yoksa düşüncelerin seni değil.
Fobiler öğrenilmiş davranışlardır ve sen bunları silebilmeye muktedirsin.

Not: Kendini fazla zorlayıp kendine sakın sert davranma, iyileşmenin yolu bir okun gideceği gibi hızlı ve düz değildir. Hepimizde olduğu gibi yaratanımız seni test etmektedir, çaba gösterirsen başarabilirsin.

Kişi2: Merhaba, bende senin gibiydim ne hissetmekte olduğunu biliyorum.

Agarofobiden kurtulmayı başardım. Hala bazı yerlere gitmekten çekinmekteyim, fakat bunlarında üstünden geleceğim. Agorfobine yardım için bebek adımlarını kullanmana ihtiyacın var. Mesela bir gün sokak kapısını açıp dışarı bir adım at, etrafa bak sonra içeri gir, sonraki gün aynısını yap, fakat biraz daha fazla adım at ve gene içeri gir. Sonraki günler gene aynısı fakat biraz daha uzağa, her gün adımlarını sadece küçük miktarlarda artırarak yap. Yakında hedefine korkmadan erişip onu kucaklarsın.

Agarofobiyle ilgili diğer bulduklarım:

1.İlaç kullanımı:
Agarofobiye bazı ilaçlar yardımcı olurlar. Doktorunuz sizinle birlikte çalışarak sizin için en iyi olanını seçecektir. Bu ilaçlardan bazıları:

Antianksiyete ilaçları; Ativan, Nervium, Xanax, Rivotril ve Buspon gibi. Bu guruptaki ilaçlar Anksiyolitik ilaçları olarakta bilinmektedirler.

Antidepressan ilaçları:
Yeni antidepresanlar; Remeron ve Efexor gibi.
Selektif serotonin geri alım engelleyicileri (SSRI’ler): Prozac, Lustral, Faverin, Paxil, Cipralex ve Cipram.
Trisiklik’ler: Tofranil, Anafranil gibi.

2. Tabii ve alternatif tedaviler:
Agorafobiyi arttıran anksiyetif hastalıkların tedavisinde bitkiler ve besin takviyeleri, Biyofeedbek, gevşeme terapileri ve Hipnoterapi.

Agorafobi ne kadar sürer?
Agorafobi ve onun şiddetini arttıran hastalıklar tedavi edilmediğinde yıllarca sürebilir. Bazende ömür boyu.

Çeşitli kaynaklardan çeviren ve derleyen Umut34.

Yukardaki alternatif tedavilere Duygusal özgürleşme tekniklerini (Emotional Freedom Techniques EFT)’i ilave etmek isterim. Zira EFT’nin agorafobiye direkt faydalı olacağı kanısındayım. Öğrenilmesi kolaydır.

Not: Burada yazdıklarım doktora danışmanın yerine geçemez.