Diyanet, Türkiye'deki dini düşüncelerin, dini kurumların darasıdır

[Torlak]

Kurumsal açıdan Diyanet, Türkiye'deki dini düşüncelerin, dini kurumların darasıdır.

Diyanet ne ifrattır ne tefrittir.

Kurumsal açıdan Diyanet'in yokluğunu bir düşünün. Her cemaatin kendisine ait camileri, camiler arasında rekabet, cemaat camileri, cemaat imamları vb. olurdu.

Halihazırda tüm İslam ülkelerinde camiler ortak paydadır. Ortak payda olunca da esnek olan yapılara göre sert, sert olan yapılara göre ise yumuşak olarak gözükür.

Dinin ortak yönünün ve değerlerinin ortak bir kurum tarafından yönetilmesi gerekir. Aksi halde bir mihrapta sahabeye sövülürken, diğerinde "Kuran bize yeterciler" türerdi.

Birinde bidatler hortlarken, diğerinde Kur'an hariç her kitap okunurdu. Herkes istediği camiye rahat girip çıkamaz, camiler tefrika yuvasına dönerdi.

Bazıları dinin en sert görüşlerini benimser ve onları anlatır. Bazıları en esnek yönünü benimser ve onları anlatır. Bazıları dinin sadece bilgi ve kültürel yönünü anlatır, bazıları sadece ibadet yönünü, bazıları sadece cihat yönünü. Ama esas olması gereken ortak noktada buluşmaktır. Ben senin aşırılıklarına göre hareket etmek zorunda değilim, sen de benim mütesahillerime göre hareket etmek zorunda değilsin.

Ama camiler ne sana ne bana göre olmalıdır. İkimizi de alabilmelidir. Bu da ortak nokta ile sağlanır.

Yani camilerin değişik dini düşüncelerin yuvası haline gelmesi kimsenin hoşuna gitmezdi. Camiler de şahıslara veya özel kurumlara veya yapılara ait özel mabetler olurdu. Bunun en iyi örneğini Avrupa'da görebilirsiniz. A cemaatinin camisine B cemaatinden bir fert gönül rahatlığıyla gelememekte ya da o camiye aidat vermediği için gelmesini istememektedirler. Şu an Avrupa'daki Ditip camileri bu tefrikayı kısmen azaltmıştır.

Unutmayalım kurumları insanlar yönetir. Bazen kurumlarda hatalar olabilir. Büyük hatalar da olabilir. Burada hata kurumun değil, kurumdaki kişiden kaynaklanır. Zira kurum soyut, şahıslar somuttur.

Devlet de manevi/soyut bir kurumdur. Devlet adamı hata yapınca devlete ihanet edilir mi? Devletin ıslahı istenir, hatanın telafisi beklenir.