imparator Nintokunun manevi mirası
 

Zenginliği ele alış, tarif ediş ya da takdim ediş açısından harikulade değerli bir referanstır İmparator Nintoku’nun ‘manevi mirası’…

Japonya’da milattan sonra dördüncü yüzyılın sonlarına doğru tahta oturan İmparator Nintoku, saltanatının henüz ilk günlerinde yüksek bir kuleye çıkar ve ülkesine bakar.

Evlerden gökyüzüne doğru yükselen bir tek duman bile göremeyince, halkının yoksul düştüğünü ve bu yüzden hiç kimsenin evinde pirinç dahi pişiremediğini anlar.

Hemen bir ferman çıkaran Nintoku, halkının üç yıl boyunca vergi vermeksizin sadece hanesi için çalışabileceğini ilan eder. Sarayda çalışanları da evlerine gönderir. Dolayısıyla saray ahalisi de üç yıl kendi kazancını elde etmek, yiyecek temini için çalışmak zorunda olacaktır…

Sadece kendileri için çalışan halk, üç yılın sonunda bolluğa kavuşur. İmparator bir kez daha aynı kuleye çıkar, ülkenin her yerinde ocakların yandığını, bacalardan gökyüzüne yükselen dumanlardan anlar. Yanındaki eşine sevinç içinde ‘Artık zenginiz!’ der.

İmparatoriçe ise üç yıl boyunca bakımsızlıktan dolayı her yeri eskiyen, çatısı akan, çiçekleri solmuş sarayı göstererek ‘Sen bu halimize zenginlik mi diyorsun?’ der. Nintoku’nun yanıtı, Japonların aklından yüzyıllarca çıkmaz:

‘Halkın fakirliği, bizim fakirliğimizdir; zenginliği de bizim zenginliğimiz…’

Evet, 17 yüzyıl öncesinin imparatorlukları da imparatorları da yok artık. Kitaplar, yetki ve egemenliğin artık hanedanlara değil, halklara ait olduğunu yazıyor. Devletler ise çoğu kapitalist kaynakta artık kâr-zarar dengesini çok iyi tutturması beklenen küresel şirketlere benzetiliyorlar. İrili ufaklı, mütevazı veya devasa organizasyonlar gibi anlatılıyorlar (?!) …

Hâl böyleyken ‘devletçilikten’ söz etmek de her şeyi devletten beklemek de belki anlamsızlaşmıştır…
Halbuki yaşadığımız bu çağda da ülkeleri yöneten bütün liderlerin, tıpkı Nintoku gibi, yüksek bir kuleye çıkıp şehrini, ülkesini, dünyayı arada bir ‘devletçi gözle’ seyretmesi gerekiyor.