rivayetlere göre ögrencilerden biri mevlanaya sormus

efendim bu dört kapı meselesini pek anlamıyorum
bana anlatabilecegim bir lisanla anlatırmısınız

simdi bak karsı medresede dersini calısan 4 kisi var . hepsi rahlelerine egilmis
sen git bunların hepsinin ensesine bir samar at . sonra gel sana anlatayım .

adam birincisinin ensesine vurmus yiyen derhal ayagı kalkıp arkasını dönmüs ve daha kuvvetli bir tokatla mevlananın ögrencisini yere yıkmıs
öğrenci dayagı yemis geri dönecek ama hocasına itaat var . yaradana güvenip 2 ci kisiye 2 ci tokatı atmıs . oda herhal ayagı kalkıp elini kaldırmıs ama tam vuracakken vazgecip oturmus . 3 cüye tokat atmıs . ücüncü söyle bir kafasını cevirip baktıktan sonra calısmasına devam etmis . 4 cü tokatı yememesine ragmen hic oralı olmadan calısmasına devam etmis

öğrenci mevlanaya olayı anlatmıs . mevlanada ks
birinci islam hukukundan gecememis birisiydi . kısasa kısas oldugu icin yedigi tokata kalktı . aynısını sana iade etti .
2 ci tarikat kapısıdır . tokadı yiyince geri iade edecekti ama ögretisi aklına geldi sana köütlük yapana bile iyilik yap sözü aklına geldi
3 . marifet kapısıdır gelmis biriydi . iyinin kötünün yaradandan geldigini bilir inanır . yaradan bu kötülüge hangi iblisi davet ettti diye merakından baktı
4 hakikat kapısına gecmistir .iyinin ve kötünün tek sahibi oldugunu bilir onun icin dönüp bakmadı bile demis