Bedîüzzaman Hazretleri’nin “Allah’ın ol emrinden (emr-i tekvînîden) gelen harfler, maddî kuvvet gibi varlıklar üzerinde tesir eder.” mealindeki ifadesinden anlaşıldığına göre, Allah, ezelî kelâmı ile “ol” diye emrettiğinde,
bu ol emrinden gelen, yani onun vesilesiyle ortaya çıkan lafzî harfler, Arş’tan yere doğru zamansız olarak, âniden
iner ve yaratılacak şeye temas ederek onun yaratılmasında maddî bir güç gibi iş yapar. Arştan yere doğru inen bu kudsî harfler, yukarıda geçtiği gibi, bizzat Allah’ın kelâmı değil, o kelâmın tecellisiyle yaratılan kelâm-ı lafzînin harfleridir. O’nun kelâmı harflerden oluşmaktan münezzehtir.
Harflerin, yaradılıştaki bu rolleri meleklerin vazifesine benzer. Melekler de Allah’ın yaratmasında zâhiren bazı görevler yaparlar. Mesela Kur’ân’da rüzgârları meleklerin estirdikleri ve hadis-i şerifte her bir yağmur tanesini bir meleğin indirdiği bildirilmiştir.
Hâlbuki asıl iş gören Allahu Teâlâ’nın kudretidir, melekler değildir. Aynen bunun gibi, emr-i tekvînîden (ol emrinden) gelen harfler, bazı şeylerin yaratılmasında zâhiren görev yaparlar. Fakat hakîki iş gören harfler değil bizzat Allah’ın kudretidir.
Bedîüzzaman Hazretleri aynı risâlede, bahar mevsimi başında, bademlerin çiçek açması zamanında, bahar rüzgârının tomurcuklara temas etmesi ile gelen ol emri harflerinin çiçeklerin açılmasına vesile olduğunu ve kendisinin bizzat bu manevî hâdiseyi müşâhede ederek gördüğünü anlatır.
Bu hâdise, normalde görülebilecek bir şey olmadığı halde, Allah’ın bir lütfu olarak “ol der ve oluverir” âyetinin mühim bir mânâsının, yani tekvînî harflerin yaradılıştaki rollerinin bilinmesi için Hz. Üstad’a gösterildiği anlaşılmaktadır.
İşte, bütün âlemde cereyan eden faâliyetlerde, Allah’ın kurduğu, harflere dayalı böyle bir yaratma düzeni vardır.
Devamlı bir surette Allah’ın ol emrinin tecellisinden gelen harfler, varlıklar üzerine iner ve onları şekillendirir, üzerlerinde işler yapar. “Gökten yere (her) emri, (O) tedbir (ve idâre) eder” (Secde, 5) âyeti bu mânâyı ifade eder gibidir. Yani, İlâhî emir ve o emrin harfleri gökten yere sürekli olarak iner…
Diğer bir âyette de “Yaratmak ve emir Allah’ındır” (Araf, 54) buyrularak yaratmak emirle birlikte zikredilmiş, kelâm sıfatının bir nevi olan emrin yaratmakla olan ilgisine dikkat çekilmiştir. Fakat tekrar vurgulayalım. Bütün bu işleri yapan aslen kudret-i İlahiyedir. Harfler sırf zâhirî bir sebebdir, Allah tarafından kurulmuş yaratma düzeninde kullanılan melekler gibi zâhirî vesilelerdir, hakîki tesir yalnız Allah’a âittir.
Mesnevî-i Nuriye’de denildiği gibi لا مؤثرفي الكون الاالل , yani Allah’tan başka, kâinatta gerçek tesir sâhibi bir şey yoktur…