Tükrük bezlerinin tümörleri : En sik kulak önünde yer alan parotis bezinde tümör görülür, bu tümörlerin % 80 i iyi huyludur.



Agiz boslugu : dudaklar, dudaklarin ve yanaklarin iç kismi (bukkal mukoza), dis eti, damak, dil ve agiz tabani.



Burun delikleri derisi ve burun dösemesi : Bogazin en üst noktasinda ortaya çikan nazofarinks kanseri, sinus olarak adlandirilan ve yüz kemikleri içinde burun çevresinde yer alan hava bosluklari içinde gelisen paranazal sinüs kanserleri. Nazofarinksin devami olan hipofarinkste de kanser görülebilir.



Burnu bogaza baglayan orofarinks kanseri de bu gruptadir. Bu bölgede dik kökü, yumusak damak, bademcikler dahil bogazin arka bölümü yer alir.



Larinks kanseri ve yemek borusunun boyun bölümü kanserleri de bu bölge içinde telakki edilir.





Baş ve Boyun Kanserinin Sebebi Nedir

Deri tümörleri günese maruz kalma ile ilgilidir. Diger bas-boyun kanserleri, sigara içilmesi, tütün çignenmesi, alkolizm ve kötü beslenme sebepler arasindadir. Nazofarinks kanseri gibi bazi kanserlerde Epstein-Barr virusu gibi özel faktörlerle iliski vardir. Bas boyun kanserleri erkeklerde ve 50 yasin üstünde daha sik görülür.



Bas-Boyun Kanserleri Tedavi Edilebilirmi ?



Diger kanserlerde oldugu gibi, erken dönemde teshis edilirse tedavi edilebilir. Kanserli doku ameliyatla çikarilabilir, genellikle cerrahi radyoterapi ile birlikte uygulanir. Bazi hastalarda tedaviden sonra hastalik tekrar ortaya çikabilir, bu durumda ya ilk kanserin tüm hücreleri ameliyatla çikarilmamis veya radyoterapi ile öldürülmemistir yada ikinci bir kanser gelismistir.





Bas Boyun Kanserinin Belirtileri

Agizda uyusukluk hissi



Agizda veya bogazda kanama



Agizda sislik veya yumru



Birkaç haftadir iyilesmeyen yara veya zaman zaman yara haline gelen veya kanayan kirmizi yada beyaz



Yutma veya çignemede agri veya zorluk



Bogazda veya yüzün bir bölümünde devam eden agri veya his kusuru



Devam eden ses kisikligi veya kötü telaffuz gibi seste degisiklik



Nefes alma güçlügü



Devam eden burun tikanikligi veya burun kanamasi



Göz çevresinde sislik veya çift görme



Yüzde veya üst çenede agri



Devam eden kulak agrisi, kulak çinlamasi veya duyma güçlügü



Boyun lenf bezlerinde sisme. Bazi hallerde boyun lenf bezlerinin büyümesi bas-boyun kanserlerinin ilk belirtisi olabilir.



Uzmana Müracaat :



6 haftadan daha uzun süren ses kisikligi



3 haftadir iyilesmeyen agizda yara



3 haftadir geçmeyen agizda sislik



Agiz içinde kirmizi veya beyaz yamalar



3 haftadan fazla bir süredir devam eden yutma güçlügü



Tek tarafli burun tikanikligi



Herhangi bir dis eti hastaligi olmaksizin dis kaybi



3 haftada geçmeyen boyunda sislik



Herhangi bir yüz kasinda, dilde veya bogazda zayiflik



Göz küresinde sisme



Bu belirtilerin kanser belirtisi olmayabilecegini unutmayin.



Teshis : Bir uzman sizin sikayetlerinizi dinleyecek ve muayene edecektir.



Agiz ve bogaz ayna ile muayene edilir.



Burun ve bogaz endoskopi adi verilen bir aletle muayene edilir.



Süpheli bölgeden patoloji inceleme için örnek alinir.



Ilk iki islem, rahatsizlik vermeyen ve birkaç dakika süren bir islemdir. Lokal anestezik sprey ile yapilabilir. Patolojik inceleme için biyopsi alinmasi endoskopik inceleme sirasinda olabilir, biyopsi için ayri bir islem uygulanabilir veya igne ile tümörden örnek alinabilir. Bazen genel anestezi altinda parça almak gerekebilir. Kimi zaman biyopsi almadan önce radyolojik inceleme (BT veya MR) gerekebilir.





Baş Boyun Kanserlerinin Tedavisi

Bas boyun kanserlerinin tedavisi, vücut için çok önemli bölgelerde dagilimi da göz önüne alindiginda çogu zaman özel tedavi ekibi gerektirir. Kulak Burun Bogaz, Radyoterapi, Medikal onkoloji uzmanlarinin yaninda plastik cerrahi uzmani da bas-boyun tümörleri tedavi ekibinin devamli elemanidir. Plastik cerrahi kimi tümörlerin tedavisinde dogrudan yer alirken (dudak, dis eti, yanak, agiz tabani vb), kimi tümörlerin tedavisinde, tümör çikarildiktan sonra olusan yarayi (orofarink, hipofarinks vb ) kapatma görevini üstlenir.



Basarili bir onarim için hastanin ameliyat öncesi iyi degerlendirilmesi ve her hasta için tedavi programi yapilmalidir. Tümörün evresi ve prognozu, hastanin yasi, cinsiyeti, vücut aliskanligi ve fonksiyon durumu, donör alan (onarim yapmak için yama-parça alinan bölge) ve hastanin sosyoekonomik durumu tedavi planlamada çok önemlidir.



Hiçbir rekonstrüktif islem yeterli tümör rezeksiyonunun önüne geçemez. Bas-boyun kanserlerinin rekonstrüksiyonunda ilk öncelik güvenliktir. Asagidaki islemler rekonstrüktif merdiven göz önüne alinarak siralanmistir.



1. Primer kapama



2. Sekonder yara iyilesmesi



3. Deri grefti



4. Flepler: Lokal, bölgesel ve serbest doku aktarimi (mikrovasküler doku transferi, free flap)









Editör : Prof.Dr. SIDIKA KURUL