Aileyi ayakta tutan sistem: Mihir

[Naim]

Modern dünyanın kadını İslam'ın belirlediği mihirden de ödün vermiyor, beşeri kanunların bir lutuf gibi verdiği canı isterse kocasını boşama hakkından da ödün vermiyor.

İslam ise aileyi ayakta tutmak için mihir diye bir sistem belirlemiştir. Mihrin alt sınırı da yoktur, üst sınırı da yoktur. Ama mihrin evliliği ayakta tutmada müthiş bir özelliği vardır. Şimdi bir çok tartışmaya konu olan mihrin birkaç özelliğinden bahsetmek istiyorum:

1- Mihir, evlilik akdinde erkeğin, kadına vermesi gereken maddi bir haktır. Bazıları bu hakkı para karşılığında kadınla birlikte olmak olarak izah etse de mihrin uzaktan yakından bununla bir alakası yoktur.

2- Mihir belirlendikten sonra nikah kıyılsa, erkek isterse kadına hiç dokunmamış olsun yine de belirlenen mihrin yarısını vermekle mükelleftir. Erkek tarafı isterse kalan yarısını da bağışlayabilir, kız veya kız tarafı da isterse zifaf veya halvet gerçekleşmediği için hak ettikleri mihrin yarısını olduğu gibi iade edebilir. Burada bir tarafa (erkek) mihrin tamamından vaz geçme hakkı verilmiş, diğer tarafa (kız) da nikâh bozulduğu için hak edilen yarım mihrin iade hakkı verilmiştir.

3- Mihir belirlenmeden nikah kıyılmışsa ve yine birliktelik, halvet vb. olmamışsa bu takdirde mihir yerine hediyeler ve ikramlar verilir. Bir miktar tazminat verilir.

4- Ancak bir defa dahi ilişki olmuşsa mihrin tamamı kadının hakkıdır. Bu paranın mülkiyeti kadının bizatihi kendisine aittir. Kocanın, babanın bu mihirde hakkı yoktur.

5- Evlenmek için mihir hazırlamak gerekir. Günümüzde yüz bin lira kadar para ev eşyasına, düğün salonuna, fotoğrafçıya, çiçeğe, böceğe, çeyize, gelinliğe vb. yerlere gidiyor. Ama mihir olarak kimi zaman üç beş bilezik tayin ediliyor. Düğünde yapılan masrafın çoğu uçup gidiyor. Araba kiralamadan tutun da gelin başı, damat traşı, hediyeler falan derken bir sürü para ortadan kayboluyor. Ama mihre gelince erkek az vermenin telaşında kız tarafı da olan oldu ne verseler kabul tarafında yer alıyor. Kimi zaman da kız tarafı mihirden asla taviz vermiyor.

6- Şimdi bu mihir bu evi ve aileyi nasıl ayakta tutuyor sorusunun cevabına geçelim. Erkek, boşadığında bu mihrin tamamı uçup gidiyor. Yıllarca biriktirdiği para gidecek ve yeniden evlenmek için sıfırdan başlamak zorunda kalacak. Yeniden düğün masrafı, mihir derken önünde uzun bir zorluk onu bekleyecek. Bu düşünce bile boşanmasına mani olmaktadır.

7- Peki, kadının neden boşanma hakkı yok? Kadının boşanma hakkı yok demek yanlıştır. Zira kadın da erkek gibi boşama talebinde bulunabilir. Şu var ki, erkek bunu mahkeme olmadan da yapabilir. Kadın ise bunu mahkeme aracılığıyla yapabilir. Kadın, meşru olan tüm hakları konusunda mahkeme kararıyla boşanma talebinde bulunabilir. Nafakasının temin edilmediği, şiddet gördüğü, küçük düşürüldüğü, baskı gördüğü, erkeğin iktidarsız olduğu vb. durumlar nedeniyle mahkeme aracılığıyla boşanabilir ve mihrini de tam alır.

8- Erkek durduk yere kadını boşayabilir de kadın neden durduk yere boşanma talebinde bulunamaz?

9- Erkek durduk yere boşasa evlilik ile ilgili tüm masrafları ve verdiği mihrin tamamı elden çıkacak. Yeni bir evlilik için yeniden başlaması gerekecek. Durduk yere karısını boşayan erkeğin çekeceği rezillik, sahip olduğu bu haktan daha büyüktür ve büyük sorunları da beraberinde getirecektir. Erkekse boşasın bakalım!

10- Ailede bir sıkıntı olmadığı halde kadınlar boşama hakkına sahip olsalar, bunu istismar ederlerdi. Evlen, mihir al ve kocayı boşa. Tam da günümüzde olduğu gibi.

11- İşte İslam'ın mihir sistemi burada yine devreye giriyor. Kadına diyor ki, herhangi bir sebep olmaksızın kocadan ayrılmak mı istiyorsun? O zaman ondan aldığın mihri iade etme karşılığında ondan boşanabilirsin. Buna İslam'da " hul' " denilmektedir. Bir kadın ciddi bir mazeret öne sürmeden kocasından ayrılmak isterse bunu, ondan aldığı maddi hakları iade ederek yapabilir. Şimdi kadın iyi bir mihre sahip olduğu halde durduk yere niye kocasını boşasın ki?

12- Ya da iyi bir mihir veren erkek onca düğün masrafını göze alarak durduk yere karısını niye boşasın ki?

13- İşte İslam'ın mihir sistemi bile aileyi ayakta tutan sistemlerden sadece biridir. Ama ne yazık ki, İslami usule göre mihirle evlenen Müslüman kızları, iş boşanma kısmına gelince beşeri kanunlarla boşanma davasında bulunuyor.

14- Bu kanunlar bize göre değil. Bu yüzden de birçok hususta din ve beşeri kanunlar arasında kalıyoruz. Şimdi o süslüman Müslüman kızlarına diyorum ki, şer'î bir gerekçe olmadan boşama davası açarsan mihrini iade etmek zorundasın. Bakalım verecek misin mihrini kocana, kocanı mahkemeye?

[Nani]

Hocam bu konu tam anlaşilmadiği için, nikah esnasinda bir ritüel olarak kabul ediliyor, söylediğiniz haklari yeni evlenecek kizlarin mutlaka bilmesi gerekiyor, dediginiz gibi o anin heyecani ile 3-5 bilezik ile konu kapaniyor, halbuki bu önemli konunun nikahtan önce iyi hesaplanip belirlenmesi gerekir, daha sonra ki anlaşmazliklarda caydirici bir tarafinin olmasi lazim

[mavi25]

mihir imam nikahi kiyilirken yazilan miktar dimi bosanirken o kagida ne yazildigi kimsenin aklina gelmiyor acikcasi yani ben daha alan görmedim kendim de dahil :/

[Leblebi]

Çok boşanan bayan arkaradaşım oldu ama hiçbirinin kocasi mihri vermediği gibi calişarak aldiklari çorabi bile vermeye yanaşmadilar.Lanet olsun bir yakami kurtarayim başka birşey istemem diyene kadar uğraştilar.Hayirlisi...